هر آنچه باید درباره بیماری آکرومگالی بدانید: علائم، نشانه ها، تشخیص و درمان
هر آنچه باید درباره بیماری آکرومگالی بدانید: علائم، نشانه ها، تشخیص و درمان

هر آنچه باید درباره بیماری آکرومگالی بدانید: علائم، نشانه ها، تشخیص و درمان بیماری آکرومگالی چیست؟ آکرومگالی یک بیماری مهم و ناشایعی است که به علت ترشح بیش از حد هورمون رشد در خون ایجاد می شود. هورمون رشد توسط غده هیپوفیز که در قاعده مغز قرار دارد به داخل جریان خون ترشح می شود. […]

هر آنچه باید درباره بیماری آکرومگالی بدانید: علائم، نشانه ها، تشخیص و درمان

بیماری آکرومگالی

بیماری آکرومگالی چیست؟

آکرومگالی یک بیماری مهم و ناشایعی است که به علت ترشح بیش از حد هورمون رشد در خون ایجاد می شود. هورمون رشد توسط غده هیپوفیز که در قاعده مغز قرار دارد به داخل جریان خون ترشح می شود. گردش خون، هورمون رشد را به سایر قسمت های بدن منتقل می کند. در کودکان این هورمون باعث تحریک رشد و نمو می شود و در بزرگسالان بر تعادل انرژی بدن، قوای عضلانی و سلامت استخوانها موثر است. ترشح بیش از حد هورمون رشد در کودکان منجر به بیماری “ژیگانتیسم” می شود که این بیماری بسیار نادر است. آکرومگالی در بزرگسالان، به طور عمده در مردان و زنان میانسال رخ می دهد. سالانه سه مورد جدید از آکرومگالی به ازای هر ۱ میلیون نفر جمعیت بروز می کند.

عامل ایجاد آکرومگالی چیست؟

آکرومگالی معمولا به علت یک توده غیر سرطانی در غده هیپوفیز، که آدنوم هیپوفیز نامیده می شود ایجاد می گردد. این تومور میزان زیادی هورمون رشد تولید می کند.

علائم و نشانه های آکرومگالی چیست؟

بیمار مبتلا به آکرومگالی معمولا دارای دستها و پاهای بزرگی است. در بسیاری از موارد یکی از اولین علائم بیماری تنگ شدن انگشتر و تغییر سایز کفش بیمار است. لبهای ضخیم فک و پیشانی جلو آمده افزایش فواصل بین دندان ها و افزایش تعریق از علائم دیگری می باشد. این تومور همچنین می تواند به بافت هیپوفیز آسیب وارد کند و باعث ایجاد علائم کمبود سایر هورمونهای هیپوفیز در بدن شود. در نهایت، گروهی از علائم مانند: سردرد و تهوع ناشی از حجم تومور و تاثیر آن بر بافت های مغزی مجاور ایجاد می شوند.
جدول علائم بالینی آکرومگالیچگونه بیماری  آکرومگالی تشخیص داده می شود؟

در صورتی که آکرومگالی به عنوان تشخیص احتمالی در نظر گرفته شود، پزشک شما یک آزمایش خون برای اندازه گیری سطح هورمون رشد درخواست خواهد کرد. در این آزمایش که تست تحمل گلوگز نامیده می شود، سطح هورمون رشد خون پس از نوشیدن میزان معینی از قند محلول توسط بیمار اندازه گیری می شود. به طور طبیعی خوردن قند باعث می شود که غده هیپوفیز تولید هورمون رشد را متوقف کند و در نتیجه مقدار آن کاهش یابد. اما یک تومور ترشح کننده هورمون رشد، تولید هورمون را متوقف نمی کند، بنابراین سطح هورمون رشد در خون ثابت می ماند. در صورتی که در این آزمایش میزان هورمون رشد بالاتر از حد طبیعی باشد، اقدام بعدی انجام یک اسکن (MRI هیپوفیز) خواهد بود.

همچنین بخوانید:  چه کار کنیم بعد از غذا خوردن خوابمان نگیرد؟

بیماری آکرومگالی چگونه درمان می شود؟

هدف اصلی کاهش سطح هورمون رشد به مقدار طبیعی است؛ ابزار درمان ممکن است عمل جراحی، پرتو درمانی هیپوفیز، داروها و یا ترکیبی از این سه باشد.
در صورتی که علت آکرومگالی تومور هیپوفیز باشد قدم اول درمان، جراحی برای برداشتن تومور است. در برخی از موارد برداشتن تومور مشکل است و معمولا درمان کمکی برای طبیعی شدن مقدار هورمون ها ضروری می باشد. در صورتی که هورمون رشد بیمار بعد از عمل جراحی طبیعی نشد و یا امکان عمل جراحی در مورد بیمار وجود نداشت، از پرتو درمانی و دارو درمانی استفاده می شود. ممکن است اثر پرتو درمانی برای کاهش سطح هورمون رشد چند سال بعد (حتی ۱۰ تا ۲۰ سال بعد) دیده شود، با این حال در صورتی که به هدف درمانی برسیم تاثیر پرتو درمانی دائمی خواهد بود.
داروهایی که برای درمان آکرومگالی در دسترس هستند اثر دائمی ندارند، اگر جراحی و پرتو درمانی سطح هورمون رشد را پایین نیاورند، ضروری است مصرف داروها تا پایان عمر ادامه یابد. هرچند در موارد نادری هم امکان قطع دارو وجود دارد.

با این اطلاعات چه کنیم؟

آکرومگالی یک بیماری نادر است و نیاز به مراقبت دقیق دارد. میزان زیاد هورمون رشد هم بر کیفیت و هم بر طول عمر تاثیر گذار است. افزایش ترشح هورمون رشد باعث بروز علائمی می شود که هرچه زودتر تشخیص داده شود درمان آن موفق آمیز تر خواهد بود بنابراین با شناخت علائم این بیماری در صورت شک به وجود آنها هر چه سریع تر به پزشک مراجعه نمایید.

هر آنچه باید درباره بیماری آکرومگالی بدانید: علائم، نشانه ها، تشخیص و درمان